Партызанскімі сцежкамі

Наш Ваенна-гістарычны музей імя Удовікава надае вялікае значэнне развіццю краязнаўства і турызму. З гэтай мэтай калі наладзілася добрае восеньскае надвор’е, мы вырашылі разам з ветэранамі вёсак Белін і Малінаўка прайсці па партызанскіх мясцінах і наведаць урочышчы Дыферэнцыя і Церабун.

Нашым правадніком згадзіўся быць белінскі краязнавец і аматар экстрэмальнага турызму Пётр Падлужны. Ён загадзя дамовіўся на каня з падводай, каб нам менш прыйшлося ісці пешшу.

І вось уранку я, Алег Ясковіч і Іван Лявончык сышлі ля паромнай пераправы праз Дняпроўска-Бугскі канал. Туды ўжо пад’ехаў веласіпедам Пятро Канстанцінавіч. Павітаўшыся і абгаварыўшы дэталі падарожжа, мы пайшлі на паром, каб пераправіцца ў Малінаўку.

Вёска Малінаўка з’явілася на карце раёна толькі пасля вайны, калі пачалі ствараць калгасы і адсяляць хутары.

Росквіт яе прыпадае на перыяд меліярацыі мясцовых балот у 70-я гады мінулага стагоддзя. У той перыяд тут была васьмігадовая школа (162 навучэнцы), пошта, клуб, бібліятэка, сталоўка для меліяратараў і некалькі ферм для жывёлы. Жыццё бурліла. Ніхто не думаў, што з цягам часу 2000 га меліяраваных зямель зарастуць лесам, а цэнтр калгаса (СВК) апынецца ў Новай Папіне за 20 км. І яшчэ – гэтая паміраючая вёска апынулася ў пагранічнай зоне. Зараз мясцовыя хаты купляюць, разбіраюць і вывозяць. Што будзе праз дзсяць год, можна спрагназаваць: дамы, якія застануцца, цяжка будзе знайсці сярод зарасляў бяроз і асін.

Сеўшы на падводу ля магазіна ў Малінаўцы, мы паехалі ў пошуках экстрыму. Навокал закінутыя парослыя кустоў’ем палеткі. Сонца сваімі промнямі грае на кроплях расы, у такт яму пяюць птушкі і стракочуць цвыркуны. Настрой ва ўсіх добры, бо горад і цывілізацыя нам надакучылі.

Едзем. Пётр Падлужны распавядае пра тое, што тут было раней. Ён мясцовы жыхар і ведае кожную купіну на балоце, кожнае больш-менш цікавае месца і распавядае нам, як добра было раней без электрычнасці, газу, тэлефонаў і транспарту. Людзі вялі натуральную гаспадарку і маглі добра жыць без дасягненняў сучаснай цывілізацыі.

Неўзабаве паказаўся Жыроўскі канал. Тут зараз вядуць работы па яго расчыстцы. Працуюць хлопцы з Пінска. Канал чысцяць у накірунку Белага возера. Верагодна, вынішчаць уюноў, якія яшчэ засталіся ў гэтым канале. Шкада, бо гэтую рыбу злавіць ужо амаль немагчыма.

Пакінутыя людзьмі напаўразбураныя дамы і сядзібы зараслі лесам – так выглядае зараз былая вёска Церабун. У пасляваенны час тут нават была пачатковая школа. Аднак людзі пацягнуліся да цывілізацыі і пакінулі свае дамы. Адзін дом мы ўбачылі ў добрым стане, бо тут Папінскае лясніцтва размясціла сваю пасеку. Для пчол гэта сапраўдны рай – няма наўкол палёў, дзе расліны апрацоўваюць хімікатамі. Гледзячы на вуллі з пчоламі, хочацца пакаштаваць мёду, але няма гаспадара пасекі. Перакусіўшы, мы паехалі далей.

У гэтым месцы пасля вызвалення ад немцаў 22 лістапада 1944 г. загінуў у баі з бандэраўцамі батальён 220 га пагранпалка, якім камандаваў ст. лейтэнант Васільчанка. Мы ля крыжа на тым месцы.

Далей нашай мэтай былі пошукі сядзібы знакамітага на ўсю акругу Паўла Лявончыка. У гэтага дзеда было восем дзяцей, і ён памёр, пражыўшы 103 гады. Для мужчын такое амаль немагчыма. Так удзельнік экспедыцыі Іван Лявончык аказаўся на месцы, дзе калісьці жыў яго знакаміты прадзед.

У час вайны ў гэтых мясцінах знаходзіўся партызанскі атрад імя Калініна, якім камандаваў Юрый Самаркін. Яго партызаны ўвосень і зіму 1943-44 гг. пабудавалі тут умацаваныя дзоты і больш за месяц вялі баі з немцамі, мадзьярамі і ўласаўцамі. Гэтыя падзеі ўвайшлі ў гісторыю як “абарона Дняпроўска-Бугскага канала”.

У хуткім часе мы рушылі ў адваротны шлях. Па дарозе знайшлі і некалькі цікавых экспанатаў, якія папоўняць фонды нашага музея.

Шмат таямніц захоўвае гэты лес. Тут ёсць забытыя магілы партызан і месцы, дзе вялі баі з казакамі паўстанцы Рамуальда Траўгута.

У такія падарожжы неабходна накіроўвацца з дзецьмі. Маршрут мы прайшлі і атрымалі ад убачанага шмат задавальнення.

Комментарии к статье

К данной статье еще никто не оставил свой комментарий. Ваш комментарий может стать первым!

Последние новости

Учитель с отвагой

Вот уже и 80 лет отделяют нас от последних залпов Великой Отечественной войны. В эту осеннюю пору особенно хочется вспомнить учителей – ветеранов войны, которые сменив солдатское обмундирование на гражданскую одежду, вошли в школьные классы. Только в городских школах в то время работали Коньков Иван Ефимович, Баранова Мария Захаровна, Чечко Петр Всеволодович, Есликов Андрей Сафронович, Пицуха Василий Лукъянович, Северинец Александр Федорович, Зайцев Алексей Иванович и многие другие.

Сентябрьские встречи с музеем

В этом году мы отмечаем знаменательную дату – 80 лет с момента окончания Великой Отечественной войны. Это время, когда мы с гордостью вспоминаем о беспримерном мужестве и самоотверженности белорусского народа, который с оружием в руках встал на защиту своей земли. Важно чтить не только подвиги солдат на передовой, но и неоценимый вклад тружеников тыла, чья стойкость и преданность делу помогли приблизить Победу. Мы обязаны быть достойными памяти наших предков, стремиться к новым достижениям и передавать эту священную эстафету будущим поколениям.

диалоговая площадка "Как это было…В сентябре 1939 г."

17 сентября – особенный день для нашей республики, когда мы вспоминаем о единстве народа.Эта дата связана с событиями 1939 года, когда Красная Армия вошла на территорию Западной Беларуси, чтобы защитить ее жителей от надвигающейся угрозы немецкой оккупации.

Навеки вместе. 17 сентября 1939 г.

В сентябре 1939, с началом похода Красной Армии, на территории Дрогичинщины создаются повстанческие отряды для оказания помощи действующей армии. Во главе их стали умудренные годами подпольной борьбы коммунисты. Многие из них отдали свою жизнь за освобождение Родины.

лето в музее

Летние дни – прекрасное время не только для веселья и отдыха, но и для того, чтобы глубже познакомиться с родным краем.Именно поэтому наш Военно-исторический музей имени Д.К. Удовикова с радостью принимал гостей всех возрастов: учащихся, ребят, отдыхающих в оздоровительных лагерях, любознательных студентов и, конечно же, туристов, желающих прикоснуться к истории.