Спадчына уніятаў (Ordo Sancti Basilii Magni) 
Военно-исторический музей
им. Дмитрия Карповича Удовикова

Спадчына уніятаў (Ordo Sancti Basilii Magni)

Автор: Сяргей Крушына
Дата: 2018-12-21
Просмотров: 3899

Драгічынскаму раёну несумненна пашанцавала ў тым сэнсе, што ён мае непасрэднае дачыненне да гісторыі Уніяцкай царквы ў Вялікім Княстве Літоўскім, Рэчы Паспалітай і Расійскай Імперыі.

На нашай зямлі ў маёнтку Пярковічы нарадзіўся Кірыла Цярлецкі (…? – май 1607г.), знакаміты беларускі царкоўны і дзяржаўны дзеяч. Займаў шэраг высокіх пасад у праваслаўнай царкве Рэчы Паспалітай. У 1589г. атрымаў ад Канстанцінопальскага патрыярха Іераміі сан патрыяршага экзарха (фармальна намесніка), што было ўпершыню ў ВКЛ і Рэчы Паспалітай.

У 1590 гадах Цярлецкі становіцца адным з ініцыятараў уніі праваслаўнай і каталіцкай царквы, якая была заключана ў 1596г.

Памёр Кірыла Цярлецкі ў Луцку, дзе ў тастаментах і прасіў сябе пахаваць, але з-за маёмаснага канфлікту з Луцкай кафедрай брат епіскапа - Яраш, перавёз яго цела і пахаваў у драўлянай царкве ў Пярковічах (цяпер Драгічынскі р-н). У 1805 годзе мясцовыя землеўласнікі Віславухі замест драўлянай царквы пабудавалі мураваную (цяпер Свята-Успенская), дзе былі прадугледжаны асобныя крыпты для роду Віславухаў і для Цярлецкага. Рэшткі епіскапа захоўваліся ў крыпце да 1970-х гадоў, надмагілле станам на 2018 год знаходзіцца ў Мінску.

Вось надмагілле Кірылы Цярлецкага (1600-х гг.) з в.Пярковічы (Драгічынскага р-на), цяпер захоўваецца ў Мінску.

Штож уяўляла сабой уніяцкая царква на Беларусі (1596-1839гг.)?

Гэта аб’яднанне праваслаўнай царквы на Беларусі і ва Украіне з рымска-каталіцкай царквой. На ўмовах падпарадкавання рымскаму Папе і прыняцця каталіцкай дагматыкі пры захаванні праваслаўнай абраднасці.

Дык вось цэнтрам уніяцтва на тэрыторыі ВКЛ становіцца Тараканскі-манастыр. Фундатарам будаўніцтва гэтага манастыра у 1517г. была Агаф’я Пясачынская. У 18-ст. магнат Ляон Кішка стварае ў Таракані базіліянскі манастыр, побач з якім Гэдэон Дашкевіч, біскуп Пінска-Тураўскі будуе касцёл.

У Тараканскім манастыры на працягу 17-18ст. часцей за ўсё праводзіліся кангрэгацыі ўсяго Базіліянскага ордэна. З 1730г. тут пастаянна размяшчалася рэзідэнцыя генерала літоўскай правінцыі і гэтага ордэна. Пасля паўстання 1831г., калі біскупам літоўскай уніяцкай епархіі стаў ў 1833г. Іосіф Сямашка, пачалося ганенне на ўніятаў і перавод уніяцкіх храмаў ў праваслаўныя. Тараканскі манастыр ў 1836-1846гг. быў месцам ссылкі для уніяцкіх святароў, якія выступалі супраць далучэння да праваслаўя. Пасля забароны уніяцкай царквы, манастыр у Тараканях перастаў быць цэнтрам літоўскай епархіі.

Пад час уніяцтва на тэррыторыі Драгічыншчыны існавалі толькі уніяцкія цэрквы. Шмат якія з іх захаваліся да нашага часу як помнікі архітэктуры драўлянага дойлідства. Аб тых часах напамінаюць у шмат якіх нашых, цяпер ужо праваслаўных храмах культавыя рэчы. Гэта ў першую чаргу іконы, царкоўныя кнігі, дакументы і шмат што іншае. Некаторыя старадаўнія рэчы нашаму музею ўдалось адшукаць і сфатаграфаваць. Але ж іх патрэбна рэстаўрыраваць. Шкада, што на тэррыторыі былога Тараканскага манастыра няма музея, а яго нам так не хапае. Гэта на мой погляд быў бы аб’ект які без сумневу наведвалі б турысты не толькі з Беларусі, але і з-за мяжы.

А цяпер глядзіце на тую спадчыну якая захавалася ад уніятаў.

Уніяцкія абразы захаваліся ў Свята-Успенскай царквы в. Ласінцы (Драгічынскага р-на)

Рэшткі і фота перыяду ІІ Рэчы Паспалітай манастыра Базыльянскага Ордэна в. Таракань (цяпер в. Імянін Драгічынскага р-на), а таксама уніяцкія абразы з царквы в. імянін.

Сяргей Крушына

фото Максім Родзька

Комментарии к статье

Уніят, 2018-12-23

Цудоўная была царква. Сапрады народная...паглядзіце на святых. Яны намаляваны як звычайныя простыя людзі. А музей Тараканскага манастыра патрэбен. Пройзде час і зруйнуюць тое, што яшчэ засталося.

Nemo, 2018-12-23

Придёт время и Белорусская православная церковь уйдёт от Москвы. Как в период унии. Тогда в 16-м веке верующие не понимали, почему братья по вере маскали грабили и убивали литвинов, а Московский Патриархат молчал.

Анонтм, 2018-12-25

Почему бы не сделать перевод на русский?!

Студент, 2018-12-25

Уважаемый Аноним! Мы живём Беларуси, а не России...Вучы мову, яна для цябе спатрэбіцца и вельмі хутка.

Студэнт, 2018-12-27

Чурка не разумее беларускую мову? Во дажыліся...

Оставить комментарий

Последние новости

Интересная находка
В марте месяце фонды нашего музея пополнились интересными экспонатами времён Великой Отечественной войны. Это были более 50 обломков самолёта Дуглас А-20. Передал их в наш музей краевед из д. Сварынь Владимир Капуза. По его словам он их собрал в лесу юго- восточнее д. Сварынь во время заготовки дров несколько лет тому назад и сохранил. Практически все детали имеют маркировку и номера. Надписи на английском языке.
Музей в гостях у школьников
С передвижной выставкой «Школа будущего командира» в СШ №2 г. Иваново приехал Военно-исторический музей им. Д. Удовикова из г. Дрогичина.
Велосипедный поход
Традицией для учащихся Брашевичской СШ стало проведение велосипедного однодневного похода по историко-экологическим местам окрестностей д. Брашевичи.
Интересный поход «Пересвета»
Для детей каникулы весёлая и интересная пора. Вот и в эти весенние каникулы для ребят из военно-патриотического клуба «Пересвет» был организован поход по историческим местам древнего Загородья.
Увековечим партизана
Приближается 80-летие освобождения Беларуси от немецко-фашистских оккупантов.


ОБРАТИТЕ ВНИМАНИЕ!
Экскурсии в государственных музеях имеют право проводить только штатные научные сотрудники данных музеев

Военно-исторический музей
им. Д.К. Удовикова

Адрес: г. Дрогичин, ул. Ленина, д. 163, Республика Беларусь, Брестская обл.

Время работы:8:00-13:00, 14:00-18:00, 8.00-13.00, 14.00-17.00 (суббота, воскресенье)

Телефон: (801644) 7 14 22

Цена билета: Для учащихся, военнослужащих и приравненных к ним лицам - 60 коп. Для остальных категорий населения - 80 коп.

Цена экскурсии: Для учащихся, военнослужащих и приравненных к ним лицам - 5 руб. Для остальных категорий населения - 6 руб.

E-mail: dwhm@d-cult.brest.by
Группа музея в vk.com
Группа музея в Facebook

Архив новостей

Полезные ссылки